H αγωνιστική περίοδος 1953-54 ήταν η όγδοη στην ιστορία του NBA. Στο πρωτάθλημα έλαβαν μέρος 9 ομάδες και έδωσαν 72 παιχνίδια η κάθε μία στα πλαίσια της κανονικής περιόδου. Ακολούθησαν τα πλέι-οφ, όπου οι Μινεάπολις Λέικερς κέρδισαν τους Σίρακιουζ Νάσιοναλς με 4-3 νίκες στους τελικούς και κατέκτησαν τον τίτλο. Αυτός θα ήταν και ο τελευταίος τίτλος για τους Λέικερς πριν ο σύλλογος μετακομίσει στο Λος Άντζελες το 1960.
Οι Ιντιανάπολις Ολύμπιανς διαλύθηκαν λίγο πριν την έναρξη της σεζόν, αφήνοντας την πόλη της Ιντιανάπολις χωρίς ομάδα στο κορυφαίο πρωτάθλημα μέχρι το 1976, όταν οι Ιντιάνα Πέισερς έγιναν ένας από τους τέσσερις συλλόγους που μετακινήθηκαν από την ABA κατά τη συγχώνευσή της με το NBA.
Ένας νέος κανόνας ξεκίνησε να ισχύει για τον περιορισμό των φάουλ. Από αυτή τη σεζόν, επιτρέπονταν έως δύο φάουλ για κάθε παίκτη ανά περίοδο. Αν ένας παίκτης ξεπερνούσε αυτό τον αριθμό, θα έπρεπε να μείνει εκτός αγώνα για το υπόλοιπο της περιόδου.[1]
Για πρώτη φορά υπογράφτηκε σύμβαση για τα δικαιώματα προβολής αγώνων του NBA. Το τηλεοπτικό δίκτυο DuMont πλήρωσε 39.000 δολάρια στη διοργανώτρια αρχή για την τηλεοπτική κάλυψη 13 παιχνιδιών μέσα στη σεζόν.
Οι τρεις πρώτες ομάδες κάθε κατηγορίας στην κανονική περίοδο προκρίθηκαν στην ημιτελική φάση, όπου έπαιξαν σε ένα μίνι τουρνουά μεταξύ τους. Την πρόκριση για τους τελικούς των κατηγοριών πήραν οι δύο πρώτες στη νέα βαθμολογία. Το έκτο παιχνίδι στη Δυτική κατηγορία μεταξύ των Λέικερς και των Ρόγιαλς δεν χρειάστηκε να γίνει, καθώς οι δύο ομάδες είχαν ήδη πάρει την πρόκριση για τους τελικούς και οι Λέικερς κρατούσαν το πλεονέκτημα έδρας από τη θέση τους στην κανονική περίοδο. Αντίθετα, το έκτο παιχνίδι στην Ανατολική κατηγορία μεταξύ των Νάσιοναλς και των Σέλτικς έγινε κανονικά, αφού οι δύο ομάδες είχαν τερματίσει με τον ίδιο αριθμό νικών-ηττών στην κανονική περίοδο και το πλεονέκτημα έδρας μεταξύ τους δεν είχε κριθεί μέχρι εκείνη τη στιγμή.
